بهداشت ورزش
ورزش اصول بهداشتی خاص خودراداردکه رعایت کردن آن اصول ازبروزعواقب خطرناک جلوگیری می کندهرچندورزش برای ،پیروجوان
فوایدزیادی دارداما(درصورت فشارزیاد) می تواندباعث ناراحتیهای عضوی نیز بشود ، برخی ناراحتیها معمولاً درسنین بالا (بعد از40 سالگی) ظاهرمی شودهدف ازرعایت بهداشت ورزش پیشرفت،پرورش وتامین سلامت ورزشکاران می باشدوشامل سلامت جسمی ، فکری ، اجتماعی وروانی است:به وجود آوردن شرایط و عواملی که درنتیجه آن ورزشکاران بدون ابتلاء به هیچگونهای ورزش آغازکرده ودرحین وبعدازورزش نیزناراحتی نداشته باشند.
اصول بهداشتی که درزمان فعالیتهای ورزشی باید رعایت کرد:
1. موضوع اساسی این است که چگونه ورزش کنیم تا بتوانیم برای کارهائی که درآینده باید انجام دهیم توانائی داشته باشیم وکدام رشته ازورزش را انتخاب کنیم تا به ما صدمه ای وارد نشودوقتی به فعالیتهای ورزشی میپردازید و عمل تعریق برای تنظیم درجه حرارت بدن فعال می شودپس از اتمام ورزش وفعالیت ، بخشی ازمواد زائد عروق بدن برروی پوست باقی می ماندکه باید از سطح پوست بدن پاک شود.بنابراین ورزشکاران باید حتی الامکان سعی کنندکه بعد ازفعالیتهای بدنی وورزشی و رعایت بهداشت پوست بدن خود، استحمام کنندوباآب وصابون بدن خودراخوب بشویندوسپس خشک کنند.به ویژه باید مواظب باشندکه بعدازورزش با بدنی که بوی عرق میدهددرکلاسهای درس حاضرنشوند.
در شست وشوواستفاده از صابون نبایدزیاده روی کردوبیش ازاندازه ازآن استفاده کرد زیرا این امرسبب ازبین رفتن چربی طبیعی پوست بدن می شودوچون چربی طبیعی بهترین عامل حفاظت پوست بدن می باشدبا این عمل پوست بدن خشک وزبربرای افرادی که هرروزبدن خودراشست وشومی دهنددوش آب گرم بعدازورزش به منظورپاک شدن عرق بدن کافی می باشد.
2. بعد ازفعالیتهای ورزشی،سعی کنیدکه لباسهای ورزشی رابشوئیدوزیرنورآفتاب خشک کنیددرصورتی که به این امرتوجه نکنیدولباسهای ورزشی وآغشته به عرق بدن را درجای نمناک وکم نورقراردهیدمحیط مناسبی برای رشد قارچ خواهدبودوبعدازاستفاده مجددلباسها به بیماری پوستی قارچی مبتلا می شوید.
3. اگرجورابهای شماپس ازمدتی استفاده به این نوع قارچهاآلوده شودقارچهابه سرعت پاهاو انگشتان پای شمامنتقل می شوندوچون لای انگشتان پا محل مناسبی برای رشدوتوسعه این نوع قارچها است لذا این انگشتان به بیماری قارچی مبتلا می شوند.برای جلوگیری از این امرحتماً باید پس ازورزش جورابها ولباسهای خودرابا آب گرم شسته ودرمقابل نورآفتاب قراردهیدسعی کنیدهنگام ورزش ازجورابهای نایلونی یا الیاف مصنوعی کمتراستفاده نمائیداستفاده ازجوراب نخی یا الیاف طبیعی بهتراست درصورتی که به این عارضه دچارشدیدسریعاً به پزشک بیماریهای پوستی کنید.
4. کفش یکی ازعوامل ووسائل مهم راه رفتن ، دویدن،کوهپیمایی،وورزشهای مختلف می باشدوکفش مناسب و استفاده آن ازاهمیت بسزایی برخورداراست درخریدکفش ،بویژه ورزشی توجه بیشتری نشان دهیدوسعی کنیدکفش نه کوچک باشدونه بزرگ باید به صورتی باشدکه پادرآن به راحتی قرارگیردودویدن باآن راحت باشدزیراکه درورزش بویژه دومیدانی ،پرش وکلیه حرکات بدنی که نیاربه تحرک وجنبش داردکفش نقش اساسی را بازی میکند.چنانچه درپرش به صورت صحیح بایدپس ازفرودباپنجه های پافرودبیاینددرصورتی که ناخنهای پابلندباشدصدمه زیادی به انگشتان پامی زندوباعث خون مردگی ویا خون ریزی اطراف ناخن می شودبه ویژه اگر کفش کوچک باشدوتنگ این ناراحتی دوچندان می گردد.همچنین کفشهایی بزرگ وگشاددردویدن وجهش هاباعث ایجادصدمات پیچ خوردگی پاویا دررفتگی می شود.استفاده ازکفشهای میخ داربرروی آسفالت یا سالن های بازی غیربهداشتی ، است و ایجادناراحتی بویژه درساق پاوکمرمی کند.ازاین روسعی شوددرسالنهااز کفش های کتانی یا ورزشی که کف آنها لاستیک یاموادمشابه به صورت شیارداراستفاده شود.استفاده ازکفشهایی که باعث ازبین رفتن یا ایجادصدماتی درقوس عرضی وطولی پامی شودمناسب نیست ونبایداستفاده شود.درورزشهای مانندبسکتبال و کشتی حتماً بایدازکفشهای ساقه بلنداستفاده کردچون دراین ورزش هاصدمات پیچ پا زیادمی باشدکه با این امراز این صدمات جلوگیری بعمل می آید.
5. کسانی که ورزش می کنندبویژه ورزشکاران بایدبدانند که دربدن آنهامنابع و مراکز چرکی وجودنداشته باشدزیرادرزمان فعالیت وورزش گردش خون تسریع پیدامی کندودراثر بودن منبع چرکی مانند دندان چرکی ویا لوزه چرکی این چرک از طریق خون به قلب راه پیدامی کندوباعث صدمات ارگانی می شودودردرازمدت رماتیسم قلبی برای افرادایجادمی کندبا این سبب اطلاع از این منابع ودرجهت از بین بردن آن امریست ضروری – ناراحتیهای چرکی ازقبیل لثه چرکی ، یا سینوزیت و... باعث پیدایش بیماریهای عفونی قلب ویاناراحتیهای کلیوی می شودکه عواقب بدی رابه همراه خواهدداشت.
6. استفاده از لباسهای مناسب ورزشی ازقبیل پیراهن، شورت ، گرمکن شلوارودربعضی مواقع مچ ساق بند، زانوبند، ضروری است و باعث راحتی ورزش کاردرهنگام شوداستفاده ازلباسهای پلاستیکی و شمعی با مشابه بویژه درهنگام دویدن ویا ورزشهایی سنگین مناسب نیست اکثرکسانی که این لباسها رامی پوشندبرای تعریق زیاد است واین عمل صحیح نمی باشدزیراپوشیدن این گونه لباسهاازتبخیرسطح پوست ودرنتیجه خنک شدن بدن جلوگیری می کنندوخستگی زودرس به انسان دست می دهد.برای رعایت بهداشت بهتراست از لباسهای نخی و مشابه آن استفاده کنیم سعی کنیددرهنگام ورزش ازحوله خودتان استفاده نماییدوپس ازاستفاده آن رابشوییداستفاده ازحوله و لباسهای دیگران غیربهداشتی است وبرای استفاده مکرر باعث ایجادبیماریهای پوستی می شودوهمچنین لباسها وحوله خودرابه دیگران ندهیدچراکه برای آنهاهم بهداشتی نیست.
7. محل ورزش و تمرینات باید مطابق اصول بهداشتی ، چه ازنظرنورسرمایشی و گرمایش باشد.بهتراست فعالیتهای ورزشی درمحیطهای باز باشددرصورتی که درمکانهای سرپوشیده بودبویژه درفصل تابستان بایدهوای کتیفی که به علت دویدن افرادوتعرق ودیگرفعالیتها بوجودآمده به طریقی تهویه گرددیا پنجره ها بازوهوای پاک داخل شودیا بوسیله دستگاههای تهویه هوا عوض شوددربهره برداری از این اماکن باید گنجایش وظرفیت آن رادرنظرگرفت.درهنگام ورزش کردن درزمین یا سالن دقیقاً به موانع و خطراتی که امکان دارد پیش بیایدتوجه کنیدواز برجستگی ویا فرورفتگی های محیط بازی اطلاع داشته باشیدو سعی کنیدبرای هم نوعان وهم بازی های خودخطری ایجادنکنید. هنگام استفاده ازابزارووسائل ورزشی هوشیارباشیدوچگونگی استفاده آن رابدانیدتاازمدت ورزش کردن خودلذت ببرید.
8. نکات دیگری که درهنگام ورزش باید رعایت کنید:
سعی شودورزش درهوای آزادوبدون آلودگی انجام شود.
هنگام ورزش وبازی بایدازلباسهای مناسب ولازم همان رشته ورزشی که انجام می دهیداستفاده نمائید.
هرگز لباسهای معمولی وروزانه خودبه ورزش نپردازید.
بعدازورزش نبایددرجریان هوای سردقراربگیریدتوجه داشته باشیدکه درهرحال بدن شماعرق کرده اگردرمقابل جریان بادقراربگیریدسریعاً دچارسرماخوردگی ویا ناراحتیهای کلیه یا اصطلاحاً کلیه هابه سرماخوردگی دچارمی شوند.
سعی کنیدورزش وتمرینات راباتوجه به فصل انجام دهید.اگردرفصل گرماهستیدورزش هاوحرکات راسبک وملایم ویافاصله انجام دهیداگردرفصل سرماهستیدحرکات وتمرینات راپی درپی وبه تندی انجام دهید.
ازنوشیدن آب یا آشامیدنی بسیارسردو یخ به مقدارزیادبپرهیزیدوسعی کنیددرهنگام ورزش با مقدارکمی آب یا آشامیدنی ورزش راادامه دهیدلیکن بعد ازورزش خوردن نوشیدن بویژه بعد ازاستحمام نوشیدنی گرم بلامانع است.
پس از پایان تمرینات وورزش درصورتی که بدن خسته بودبهتراست بلافاصله دوش آبگرم بگیریدتاازکوفتگی عضلات جلوگیری نمائیدوشمارا برای خوابی راحت آماده کند.
